Yapı ve Denetim Hizmeti
Bir inşaatın başlangıcından bitimine kadarki süreçte binaların yönetmeliğe uygun, sağlam ve güvenilir olduğuna dair onay verilmesi işlemidir. Bu sistem sadece sıfırdan yapılan binaları değil hali hazırda yapılmış ve mevcut olan binaları da kapsamaktadır. Yapı denetimi, mevcut yapıların ise güvenli ve sağlam olduklarına dair denetimin yapımını ve gerekli görülen iyileştirilmelerin yapılmasına olanak veren bir sistemdir.
Can ve mal güvenliğini teminen, imar plânına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılması için proje ve yapı denetimini sağlamak ve yapı denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Bu Kanun; 3194 sayılı İmar Kanununun 26ncı maddesinde belirtilen kamuya ait yapı ve tesisler ile 27nci maddesinde belirtilen ruhsata tâbi olmayan yapılar hariç, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak yapıların denetimini kapsar.
Öncelikle yapı denetim firmalarının neden gerekliği olduğu üzerinde biraz durmak gerekir. Bir deprem bölgesi olan ülkemiz her yıl büyük küçük birçok depremle sarsılmaktadır. Bu depremlerin sonucunda birçok yaralanma ve can kaybı yaşanmaktadır. Oluşan depremlerde can ve mala en çok zarar veren durum ilgili depremlere dayanıklı olmayan yapılardır. Burada olay aslında depremler doğal afetler değil bu afetlere karşısında dayanıklı ve sağlam olacak şekilde yapılmayan yapılardır.
Bununla baş etmek için yapılar idarenin onayı ve denetimi altında yürütülmüş arsa sahipleri ve müteahhitler hareketlerinde serbest bırakılmamıştır. Buna rağmen yapılan binlerce inşaatın denetimi idare için dahi yürütmesinin büyük bir iş gücü olduğu anlaşılmış ve Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile birlikte Devlet, bu işi özel sektör ile iş birliği yaparak çözme yoluna başvurmuştur.